Winterdepressie? Haal meer energie uit licht!
Ben je tijdens de donkere dagen vaak somber, kost het je meer moeite om uit bed te komen en heb je maar weinig energie? Misschien heb je dan wel een herfst- of winterdip, maar dit kan ook komen door een winterdepressie.
De overgang naar donkere dagen, koud en regenachtig weer en vallende blaadjes zorgt bij veel mensen voor een somber gevoel en vermoeidheid. Vaak hebben we het dan over de herfstdip of winterblues. Bij mensen die last van een winterdepressie of seizoensgebonden depressie hebben, zijn de klachten ernstiger en kunnen dagelijkse activiteiten ineens een hele opgave zijn. Wil je je energieker, vrolijker en meer uitgerust voelen in de donkere tijd van het jaar? Dan kan lichttherapie zorgen voor licht in de duisternis!
Symptomen van winterdepressie
Bij een herfst- of winterdip voel je je minder vrolijk en energiek doordat de dagen korter worden. Je kan het zien als een milde vorm van somberheid in de donkere tijd van het jaar. Een winterdepressie is ernstiger, komt jaarlijks terug en kan ook langer aanhouden. De symptomen zijn vergelijkbaar met depressieve klachten. Denk hierbij aan:
- Extreme vermoeidheid die zorgt voor belemmeringen in het dagelijks functioneren
- Meer behoefte aan slaap
- Prikkelbaarheid en gespannen gevoel
- Sombere stemming, niet tot nauwelijks meer kunnen genieten
- Verminderde concentratie
- Minder behoefte aan sociale contacten
- Weinig eetlust of juist meer zin in koolhydraatrijk eten, suiker en alcohol
- Gewichtsschommelingen
- Weinig energie, zowel fysiek als mentaal
Hoe ontstaat een winterdepressie of winterdip?
De oorzaak van een winterdepressie is niet precies bekend, maar het lijkt erop dat het tekort aan zonlicht tijdens de donkere dagen een grote rol speelt. Op een zonnige zomerdag worden we blootgesteld aan een lichtsterkte tot wel 100.000 lux per dag. Een enorm contrast met een lichtintensiteit van zo’n 1500 lux in de winter! Heb je een kantoorbaan? Dan krijg je in de herfst en winter helemaal weinig licht ‘binnen’, want de lichtsterkte op een gemiddeld kantoor is slechts 500 lux.
Het daglichttekort in de herfst en winter kan ervoor zorgen dat je biologische klok ontregeld raakt. Als het langer donker is, gaat je lichaam meer van het slaaphormoon melatonine produceren en dat zorgt voor een slaperig gevoel. Een tekort aan licht kan daarnaast de productie afremmen van natuurlijke geluksstofjes in het lichaam, zoals serotonine.
Wat te doen bij winterdepressie?
Denk je dat je een winterdepressie hebt? Ga dan even langs de huisarts om je klachten te bespreken. Lichttherapie is bewezen effectief bij een winterdepressie en het extra licht helpt ook om het lichttekort aan te vullen bij een herfst- of winterdip. Je kunt hier al mee beginnen rond september of oktober, zodra het buiten donkerder wordt. Er zijn ook andere hulpmiddelen om je energielevel en stemming in de herfst en winter te verbeteren. Bekijk hieronder onze tips.
Daglichtlamp
Haal het zonnetje in huis met een daglichtlamp! Deze lamp bootst natuurlijk daglicht na en geeft je een energie-boost. Door dagelijks ongeveer 30 minuten voor een daglichtlamp te gaan zitten, kun je je al stukken beter voelen. Doe dat bij voorkeur ’s ochtend of vroeg in de middag, want ’s avonds kan het licht juist een averechts effect hebben. Tijdens de lichtkuur kun je gewoon iets anders doen, zoals tv kijken, computeren of ontbijten. Vaak merk je al na 1 tot 2 weken verschil.
Wake-up light
Kun je maar moeilijk uit bed komen in het donkere seizoen? Met een wake-up light word je gewekt met licht, waardoor je energieker opstaat. Een lichtwekker zorgt ervoor dat je slaapkamer geleidelijk verlicht wordt, net als bij een natuurlijke zonsopkomst. Zo kun je rustig wakker worden en hoef je niet meer wakker te schrikken van het geluid van de wekker. Sommige wake-up lights hebben ook een zonsondergang-functie, waarbij het licht voor het slapen gaan steeds verder dimt. Dit helpt je om ontspannen in slaap te vallen.
Biodynamische verlichting
Met biodynamische verlichting kun je de productiviteit op kantoor verhogen. Deze speciale kantoorverlichting stemt de lichtsterkte en lichtkleur af op het natuurlijke bioritme. Met de dynamische verlichting van Luctra is het zelfs mogelijk om een persoonlijk lichtprogramma te maken. Op piekmomenten kun je het licht automatisch feller laten worden om de productiviteit te verhogen. Heb je na een drukke werkdag juist weer rust nodig? Dan kun je het licht warmer van kleur laten worden voor optimale ontspanning.
Vitamine D
Vitamine D is een belangrijke vitamine, die onder andere een positief effect heeft op je weerstand, gemoedstoestand en spierfunctie. Je lichaam maakt vitamine D vooral aan onder invloed van zonlicht, maar je kunt het voor een deel ook uit voeding halen. In de herfst en winter zien we vaak te weinig daglicht, waardoor je naast een winterdip een vitamine D-tekort kunt krijgen. Dit geeft allerlei gezondheidsklachten, zoals vermoeidheid, een somber gevoel en spierzwakte. Bij een tekort aan natuurlijk licht in de herfst en winter kun je soms dus ook baat hebben bij extra vitamine D in de vorm van een supplement.
Tips bij een winterdepressie, herfst- of winterdip
- Eet lekker gevarieerd met voldoende groente en fruit en minder met suiker, alcohol en cafeïne.
- Neem eventueel een supplement om extra vitaminen binnen te krijgen. Denk aan vitamine B12 of magnesium voor een verbeterde stemming.
- Beweeg! Door te sporten maak je het geluksstofje endorfine aan. Een activity tracker meet je beweging en motiveert je om actief te blijven.
- Zoek de buitenlucht op. Loop een blokje om tijdens de lunchpauze of maak een sfeervolle wandeling door de natuur.
- Ga op tijd slapen en sta ook weer vroeg op. Geef je toe aan je vermoeidheid, dan kan je biologische klok juist nog verder ontregeld raken.