Weg met die winterdepressie: tips en trucs
Noem het winterblues, winterdip of winterdepressie. Feit is dat je overal om je heen mensen hoort klagen over ‘die ellendige winter’ en over ’s ochtends maar niet wakker kunnen worden. Juist in deze grijze maand januari wanneer de dagen maar langzaam lengen en het verlangen naar de lente alsmaar groter wordt, slaat de malaise genadeloos toe.
Er is geen vaststaande definitie voor winterdepressie. Wel is er een aantal symptomen: vermoeidheid, veel slapen, op gekke momenten willen eten en drinken, een meer teruggetrokken sociaal leven, concentratieverlies. Geen wonder dat het ziekteverzuim in de winter extra hoog ligt.
‘Een winterdepressie heeft van alles te maken met je biologische klok’, zegt chronobioloog Judith Haffmans. ‘Als die in de war raakt, raken alle ritmes in je lichaam uit balans.’
Met een doorverwijzing van de huisarts kan lichttherapie in een ziekenhuis of een kliniek worden gevolgd. Hierbij krijgen mensen vijf ochtenden achter elkaar een behandeling met speciaal wit licht, zonder uv-straling. Het helpt dus niet tegen het typische bleke wintergelaat, maar zorgt wel dat het lichaam op het juiste moment stopt met het aanmaken van melatonine. Ook zijn er tal van thuisoplossingen om de biologische klok weer gelijk te zetten en dat nare gevoel kwijt te raken. Ook al is het nog lang geen lente.
Daarom zes tips en trucs tegen de winterdepressie.
Tip 1: Lekker vroeg uit de veren
'Pluk de dag' is een van de belangrijkste adviezen aan mensen met een winterdip. ‘Al lig je om 2 uur ’s nachts in bed, sta iedere dag voor 8 uur op’, vertelt chronobioloog Judith Haffmans. Hierdoor wordt het makkelijker voor je biologische klok om de tijd in de gaten te houden en je lichaam wakker te maken.
Tip 2: Ga naar buiten
Haffmans is stellig: ‘Ga elke dag naar buiten, ook al regent het dat het giet.’ Juist in deze periode, moet je het lijf in contract brengen met het beetje licht dat er nog is. ‘Het grote probleem hierbij is dat mensen vaak helemaal geen zin hebben om naar buiten te gaan’, zegt Haffmans. ‘Daardoor blijf je de boel juist ontregelen en wordt dat nare gevoel alleen matar erger.’ Hersenonderzoeker Dick Swaab verwoordt het zo: ‘Overdag buiten lopen, bijvoorbeeld met de hond geeft nog altijd meer licht dan een lamp binnen. Ook bij bewolkt weer.’
Tip 3: Let ook op je eten en drinken
Over het nut van eten en drinken zijn vele boeken volgeschreven. Niet zelden door de producenten ervan. Vooral over het gebruik van voedingssupplementen. Zo zou een hoge dosis van vitamine B12 wonderen kunnen doen tegen depressie. Ook vitamine D, zou goed kunnen zijn voor mensen die veel binnen zitten, deze vitamine komt namelijk vrij bij contact met zonlicht. Of dit werkelijk de winterdepressie kan verhelpen, staat echter niet onomstotelijk vast.
Eén ding is van belang: ontbijt altijd. Hiermee breng je het lichaam in de ‘overdagmodus’, aldus Haffmans. De spijsvertering gaat werken, het lichaam komt op gang, de slaap verdwijnt. Mocht je de verwarming thuis vaak hebben aanstaan, drink dan genoeg, om te voorkomen dat je lichaam uitdroogt.
Tip 4: Beweeg
Sport is de oplossing voor een hoop problemen. Dit wondermiddel helpt zeker ook tegen de winterdepressie. Door buiten te sporten krijg je dat o zo belangrijke licht binnen. Ook maak je endorfine aan, en dat wordt niet voor niets het gelukshormoon genoemd.
Beginnende lopers kunnen op de site van de atletiekunie (dutchtrunners.nl) een programma voor hun mp3-speler downloaden. Met Renate Wennemars in je luidsprekers word je in zes tot twaalf weken ingeleid in de wereld van het lopen. Mocht je niet van zweten houden, dan is wandelen ook een optie. Yoga maakt de geest vrij en het lichaam los.
Tip 5: Geef je biologische klok een boost met licht
Wanneer je niet bent doorverwezen of geen zin hebt om je problemen voor te leggen aan de huisarts kun je thuis je eigen lichttherapie starten. Zo introduceerde Philips een aantal jaar geleden Wake-up Light. Die wekt mensen niet met een nare toeter, maar met het nabootsen van ochtendlicht. Inmiddels zijn er ook vele andere varianten op de markt.
Ook kun je een ‘energy-light’ gebruiken om ’s middags met een dot wit licht de middagdip tegen te gaan. Doe dit echter niet structureel, omdat je biologische klok anders gaat denken dat het dan ochtend is en je nog verder ontregeld raakt. Haffmans: ‘Als mensen te lang doorgaan met lichttherapie kan het lichaam dusdanig in de war raken, dat dit paniekaanvallen en zelfs psychoses kan veroorzaken’.
Tip 6: Hou je in
Natuurlijk gaan al deze tips aanslaan. Volg daarom ook het slotadvies van Haffmans op. ‘Ga dan niet overdrijven en verwoed aan een vervroegde voorjaarsschoonmaak beginnen om aan jezelf of anderen te bewijzen dat je er weer helemaal bovenop bent.’ Je hebt je energie deze dagen hard nodig en het is nergens voor nodig om door te slaan naar de andere kant. Die lente komt vanzelf.
-
Geplaatst in
Energie en humeur, Gezond licht, Gezondheidstips