19 veel gestelde vragen over lichttherapie

1. Voor wie is lichttherapie geschikt?

Veel mensen gebruiken een daglichtlamp of lichtbril tegen een winterdip of herfstdip. Ook kan een lichttherapiekuur helpen bij een verstoord slaap-waakritme door werken in nachtdiensten of ploegendiensten, een jetlag, slaapproblemen of een gebrek aan energie.

2. Wat is het verschil tussen wit en blauw licht?

Wit licht bevat alle kleuren van het lichtspectrum, dus ook een deel blauw licht. Blauw licht is minder intensief, waardoor de behandeltijd korter is. Wist je dat 200 lux blauw licht gelijk staat aan 10.000 lux wit licht? Daarnaast vinden sommige mensen het blauwe licht prettiger dan helder wit licht, omdat het wat zachter is voor de ogen. Voor de werking maakt het echter niet veel uit of je een voorkeur hebt voor blauw of wit licht, zo lang de lichtintensiteit sterk genoeg is om daglicht na te bootsen.

3. Wanneer kun je het beste beginnen met lichttherapie?

Heb je elk jaar in de herfst en winter last van een herfstdip of de winterblues? Dan kan je er al mee beginnen zodra je merkt dat de eerste symptomen ontstaan, bijvoorbeeld als je een stuk vermoeider bent. De meeste mensen starten met lichttherapie zodra de herfst begint, zo rond september. Dan wordt het buiten donkerder en kan het zinvol zijn om het tekort aan daglicht te compenseren met lichttherapie. Gebruik je de lamp om je bioritme te herstellen bij een jetlag of nachtdiensten? Dan kun je op elk gewenst moment van het jaar beginnen met een lichtkuur.

4. Hoe werkt lichttherapie?

Hierbij zit je ongeveer 1 tot 2 weken dagelijks voor een speciale lamp met een hoge lichtsterkte, die natuurlijk licht nabootst. Je plaatst de lamp schuin voor je op tafel of op een bureau op armlengte afstand (zo’n 40 tot 60 centimeter). Tussendoor kun je gewoon iets anders doen, zoals lezen, ontbijten of puzzelen. Bij een lamp met een lichtsterkte van 10.000 lux is een half uurtje per dag vaak al voldoende om effect te bereiken. Meestal merk je na 1 tot 2 weken dat je je energieker voelt.

Wil je liever niet dagelijks voor zo’n lichtbak zitten? Dan is een lichttherapiebril ideaal. Met deze draagbare lichttherapie hoef je geen rekening te houden met de afstand tot de lamp en kun je bijvoorbeeld gerust je ontbijt maken terwijl je de bril draagt.

5. Moet je de hele tijd in het licht kijken?

Nee, het is zeker niet de bedoeling om recht in de felle lamp te kijken. Wel is het belangrijk dat het licht op jet netvlies valt, zodat het de ogen bereikt. Hiervoor is het van belang dat je de lamp schuin voor je neerzet op de geadviseerde afstand. Het voordeel van een lichtbril ten opzichte van een lamp is dat het licht automatisch je ogen bereikt. Je hoeft dus niet bang te zijn dat je te veel afstand hebt van het licht, want met een bril krijg je continu de juiste hoeveelheid binnen.

6. Is een daglichtlamp veilig in gebruik?

De meeste daglichtlampen zijn UV-vrij en veilig voor je ogen en huid. Heb je een oogaandoening, gebruik je bepaalde medicijnen of heb je een stemmingsstoornis? Vraag dan altijd een deskundige of lichttherapie voor jou geschikt is en wat de bijwerkingen zijn.

7. Wat zijn de voordelen van een daglichtbril ten opzichte van een lamp?

Met een daglichtbril ben je niet gebonden aan een vaste plek. Je bent dus mobieler, omdat je de 'therapielamp' met je meedraagt. Handig als je geen tijd of zin hebt om elke dag voor een bepaalde duur voor een lamp te zitten. Ook hoef je je geen zorgen te maken of je wel de juiste afstand hebt tot het licht, omdat de lichttherapiebril gewoon op je neus zit en automatisch zorgt voor de juiste hoeveelheid licht.

8. Kan iedereen een lichttherapie-lamp gebruiken?

Lichttherapie is vooral effectief tegen een herfstdip of winterdip. De symptomen hiervan lijken op die van een winterdepressie, maar zijn milder van aard. Zo kun je je wat minder uitgerust en somberder voelen in de donkere tijd van het jaar, maar verder nog prima functioneren.

Ervaar je ernstige klachten van een seizoensgebonden depressie (ook wel SAD: Seasonal Affective Disorder of winterdepressie), zoals een leeg gevoel, en belemmeren de klachten je in je dagelijks leven? Dan hebben we het over een echte depressie in de donkere tijd van het jaar. In dat geval kan het goed zijn om met je huisarts te overleggen of lichttherapie voor jou de juiste behandeling is.

9. Maak je vitamine D aan bij het gebruik van een energielamp?

We maken vitamine D vooral aan onder invloed van zonlicht. Omdat een daglichtlamp geen UV-licht uitstraalt, zorgt het licht er niet voor dat je meer vitamine D aanmaakt. Bij een vitamine D-tekort raden wij aan om zo veel mogelijk naar buiten te gaan (15 tot 30 minuten per dag tussen 11.00 en 15.00 uur) voor een portie daglicht. Je kan ook een supplement slikken.

10. Wordt lichttherapie voor thuis vergoed vanuit de zorgverzekering?

Dat is afhankelijk van je zorgverzekering. Je kan je zorgverzekeraar het beste vragen of je een vergoeding krijgt voor het gebruik van een lichttherapie-lamp voor thuisgebruik.

11. Kan je een lichttherapie-lamp beter in de ochtend of avond gebruiken?

Gebruik je een therapielamp tegen een winterdip? Dan kun je het beste direct na het opstaan voor de lamp gaan zitten. Zo krijg je meteen aan het begin van de dag een energieboost. Als je pas later op de dag voor de lamp zou gaat zitten, kan het licht er juist voor zorgen dat je ‘s avonds moeilijker in slaap komt.

Gebruik je een daglichtlamp of lichttherapiebril tegen een jetlag? Dan is het beste moment voor lichttherapie afhankelijk van je reisbestemming. Bij een reis naar het westen kun je de lamp het beste in de avonduren gebruiken op je plaats van bestemming. Reis je naar het oosten, dan kun je het beste in de ochtend gebruik maken van lichttherapie op de plaats van bestemming.

Wil je met lichttherapie een verschoven dag- en nachtritme door nachtdiensten herstellen? Dan kun je ’s avonds een lichttherapie-lamp gebruiken als je merkt dat je vroeg op de avond al erg moe bent.

Je kan ook een lichttherapiebril, zoals de Propeaq, proberen. Deze bril werkt met een app die je adviseert over de beste gebruikstijd op basis van jouw werkrooster. Krijg je ’s nachts een dip doordat je lichaam denkt dat het tijd is om te gaan slapen? Geef jezelf dan een oppepper door de blauwe glazen van de bril te dragen. Na een nachtdienst kun je de oranje glazen op de Propeaq lichtbril plaatsen. Deze blokkeren blauw licht, zodat je na je dienst tot rust kan komen.

12. Hoe lang moet je voor de lamp zitten?

Bij een lichtsterkte van 10.000 lux minimaal 20 tot 30 minuten per dag voor voldoende effect. Er zijn echter ook lampen waar je 1 of 2 uur voor moet zitten. Dit hangt af van de lichtsterkte op een bepaalde afstand. In de handleiding van je lamp lees je meer over de geadviseerde gebruiksduur per dag. Daarnaast kun je deze informatie terugvinden op onze productpagina’ Bij vragen over een bepaalde type lamp of bril mag je natuurlijk ook altijd contact opnemen met onze klantenservice.

13. Wat is de beste lichttherapie-lamp?

Dit is heel persoonlijk. Misschien vind jij een eenvoudige lamp zonder extra functies wel prima, terwijl een ander juist op zoek is naar een hoogwaardige lamp met meer luxe zoals een timer, dimmer of energiezuinig LED-licht. In ons koopadvies lees je waar je op kunt letten bij aanschaf en vind je onze top 3 daglichtlampen.

14. Wat moet je doen bij hoofdpijn of oogklachten door lichttherapie?

In de eerste dagen van je lichttherapie-kuur kun je last hebben van hoofdpijn of vermoeide ogen. Dat is normaal, omdat je nog moet wennen aan het felle licht. Heb je hele hevige hoofdpijn of pijnlijke ogen, dan raden we aan om de lamp uit te zetten. Vraag je arts of behandelaar om advies over het gebruik van lichttherapie, zeker als je een oogaandoening of (huid)gevoeligheid voor licht hebt.

15. Hoeveel lux moet een lamp voor lichttherapie zijn?

Ons advies is om te kiezen voor een lamp van minimaal 10.000 lux. Deze lichtsterkte is vergelijkbaar met de intensiteit van natuurlijk daglicht (indirect zonlicht). Dat is voldoende om het lichttekort tijdens de donkere dagen te compenseren. Let ook op de afstand tot de lamp. Zo zijn er lampen waarbij je op een grotere afstand nog steeds profiteert van een krachtige lichtsterkte van 10.000 lux, terwijl je bij andere modellen dichter bij of langer voor de lamp moet zitten voor een optimale werking.

16. Waarom is licht zo belangrijk voor je gezondheid?

Licht stuurt de biologische klok ofwel het 24-uursritme aan. Deze interne klok regelt onder andere allerlei lichaamsprocessen, zoals het slaap-waakpatroon, de bloeddruk en de lichaamstemperatuur. In de herfst en winter worden we minder blootgesteld aan daglicht en kan het bioritme uit balans raken. Je kunt dan bijvoorbeeld eerder op de dag behoefte hebben aan slaap. Dat zit zo: zodra het donker wordt, maakt het lichaam meer van het slaaphormoon melatonine aan, waardoor je je slaperig voelt. In de herfst en winter is het eerder en langer donker en maken we dit stofje sneller aan. Dit zorgt al eerder op de dag voor vermoeidheid. Hierdoor kan je bioritme van slag raken.

17. Is het licht van therapielamp net zo sterk als daglicht?

De meeste daglichtlampen hebben een lichtsterkte van 10.000 lux. Dat is vergelijkbaar met daglicht (indirect zonlicht). Hoe hoger de lichtsterkte op een kortere afstand, hoe minder lang je voor de lamp hoeft te zitten om je fitter en energieker te voelen in de donkere periode van het jaar. Je moet dan wel 1 tot 2 weken dagelijks gebruik maken van het licht om verschil te merken.

18. Helpt een daglichtlamp om beter te slapen?

Wanneer je voldoende wordt blootgesteld aan daglicht heeft dat een positieve invloed op je dag- en nachtritme, humeur en energiepeil. Maar in de donkere tijd zien we vaak te weinig daglicht en is het zonlicht ook minder krachtig. Een daglichtlamp of lichtbril bootst het licht van buiten na en kan zo helpen om een daglichttekort te compenseren. ’s Ochtends helpt lichttherapie om fitter op te staan, doordat je direct na het wakker worden helder licht ‘binnen’ krijgt. Doordat het licht zorgt voor een goede werking van je biologische klok helpt het ook om beter te slapen.

Daarnaast zijn er wake-up lights die je wekken met licht. Zo'n lichtwekker bootst de zonsopgang na met licht dat steeds feller wordt, zoals bij een natuurlijke zonsopkomst. Er zijn ook modellen die je helpen om beter in slaap te vallen door met licht de zonsondergang na te bootsen. De slaapkamer wordt dan geleidelijk steeds iets donkerder.

19. Kan je ook onder de zonnebank gaan om een winterdip te bestrijden?

Het licht van een therapielamp of lichtbril heeft een positief effect op je bioritme doordat het op het netvlies valt. Over het algemeen zijn dit soort lampen en brillen ook UV-vrij, dus veilig in gebruik. Zonnebanken stralen wel UV-licht uit en dat is schadelijk voor de ogen. Daarnaast is de lichtsterkte in lux bij de zonnebank minder krachtig dan bij een daglichtlamp. Een zonnebanksessie helpt dus niet om symptomen van de winterblues te verlichten. Lichttherapie-lampen of brillen zijn hier wel speciaal voor ontwikkeld. 

Persoonlijk advies?

Heb je nog vragen of wil je een advies op maat? Neem dan gerust contact op met onze klantenservice. Je kunt ons bellen op 0413-335 025 of een e-mail sturen naar service@shopvoorgezondheid.nl.