Cholesterol

Cholesterol heeft vaak een slechte reputatie, maar is essentieel voor je gezondheid. Er zijn twee soorten: goede cholesterol (HDL) en slechte cholesterol (LDL). Het is belangrijk om een balans tussen deze twee te behouden. Onze levensstijl, inclusief voeding, gewicht, beweging, roken en alcohol, beïnvloedt cholesterol niveaus aanzienlijk.

Wat is cholesterol?

Cholesterol is een essentiële vetachtige stof die ons lichaam zelf aanmaakt en noodzakelijk is voor onze gezondheid. Het vormt de bouwsteen van celmembranen en is nodig voor de productie van hormonen zoals oestrogeen en testosteron. Tevens is het onmisbaar voor vitamine D en galzuren, die nodig zijn voor een goede vetspijsvertering. Zonder cholesterol kan ons lichaam niet optimaal functioneren!

De gevolgen van een hoog cholesterol gehalte kunnen ernstig zijn. Zelfs op jonge leeftijd kan cholesterol ophopen, wat kan leiden tot hart- en vaatziekten. Het is daarom belangrijk om je cholesterolniveaus en risicofactoren in de gaten te houden. Maar het is het goed om te begrijpen dat cholesterol niet alleen 'goed' of 'slecht' is. Het gaat om de balans.

Goed (HDL) vs. slecht (LDL) cholesterol

Cholesterol, een vetachtige stof die cruciaal is voor het menselijk lichaam, speelt een sleutelrol in onze gezondheid. Cholesterol beweegt via lipoproteïnen (een combinatie van vet en eiwitten) in ons bloed, waarbij de scheiding tussen goed (HDL) en slecht (LDL) cholesterol van groot belang is.

• Goed cholesterol, of High-Density Lipoprotein (HDL) werkt als een beschermer voor bloedvaten, verwijdert overtollig cholesterol en verlaagt het risico op hartziekten. Een hoger HDL-niveau betekent een lager risico op hartziekten – het is het type cholesterol dat goed voor je lichaam is.
• Slecht cholesterol, of Low-Density-Lipoprotein (LDL) daarentegen kan zich ophopen aan bloedvatwanden en zorgen voor plaquevorming, wat het hart harder doet werken en het risico op hart- en vaatziekten doet toenemen.

Het is dus duidelijk: voor een gezond hart en bloedvaten is kennen en controleren van je totale cholesterolgehalte, inclusief LDL en HDL, belangrijk!

Oorzaken van verhoogde cholesterolniveaus

Het is belangrijk om te begrijpen dat de aanmaak van cholesterol voor een groot deel plaatsvindt in onze eigen lever. Daarnaast zijn er externe factoren die het cholesterolgehalte kunnen verhogen tot ongezonde niveaus. Maar wat zijn dan die risicofactoren? Hieronder vind je een overzicht:

• Genetische factoren: Sommige mensen hebben een hoger risico vanwege genen die binnen de familie worden doorgegeven.
• Voedingskeuzes: Voedingsmiddelen rijk aan verzadigde en transvetten zorgen voor een serieuze stijging van (slecht) cholesterol
• Weinig lichaamsbeweging: Beweging heeft een positief effect op het in balans houden van een gezond cholesterol niveau.
• Overgewicht: Extra kilo's dragen bij aan meer LDL en minder HDL.
• Leeftijd en geslacht: Naarmate je ouder wordt, stijgt het cholesterolgehalte. Mannen en vrouwen hebben verschillende patronen.
• Roken: Roken verlaagt het niveau van het goede cholesterol HDL

Voeding en cholesterol

Wat stop je in je mond? De vraag is retorisch, maar het antwoord is levensreddend. Voeding heeft een majestueuze invloed op het cholesterolgehalte. Laten we afscheid nemen van:

Jou voeding heeft veel invloed op je cholesterol. Het is daarom belangrijk rekening te houden met wat je eet. Vooral als je cholesterol al verhoogd is of je bent bet met een verhoogt risico vanuit je familie:

• Verzadigde vetzuren, in rood vlees en volvette zuivelproducten hebben een slecht invloed.
• Transvetten, in margarine, bak- en frituurvetten hebben een slecht invloed.
• Onverzadigde vetzuren, in noten, zaden, avocado's en vette vis hebben een goede invloed.
• Vezels, de helden in groente, fruit en volkorenproducten hebben een goede invloed.

Overgewicht en cholesterol

Een hoger lichaamsgewicht vormt een belangrijke risicofactor, omdat het je LDL cholesterol verhoogt en je HDL-niveau verlaagt. Het goede nieuws is dat je deze negatieve effecten kunt omkeren door gewicht te verliezen! Als je je gewicht verliest, zal je HDL stijgen en het slechte cholesterol, LDL, dalen. Maak de keuze om gezonder te leven; je lichaam zal je dankbaar zijn!

Lichaamsbeweging en cholesterol

Beweging is als poëzie voor je bloedvaten, een oefening die het HDL verhoogt en je totale cholesterolgehalte balanceert. Regelmatige fysieke activiteit zoals zwemmen, fietsen of gewoon stevig wandelen kan al een verschil maken.

Lichaamsbeweging is erg goed voor het functioneren van de bloedvaten, doordat het het niveau van HDL (hoog-densiteits-lipoproteïne) verhoogt en bijdraagt aan de regulatie van het totale cholesterolgehalte. Regelmatige fysieke activiteit, zoals zwemmen, fietsen of energiek wandelen, kan aanzienlijke positieve effecten hebben.

Alcoholgebruik en cholesterol

Met mate genieten kan het HDL cholesterol enigszins ten goede komen, maar te veel alcohol kan leiden tot serieuze gezondheidsproblemen.

Roken en cholesterol

Roken is zeer ongezond maar specifiek voor je cholesterol, verlaagt het je HDL cholesterol. Stoppen met roken draagt dus bij aan een goed niveau van HDL.

Voedingskeuzes voor het verlagen van cholesterol

Een hoog cholesterolgehalte kan ongemerkt het risico op hart- en vaatziekten aanzienlijk verhogen, maar het goede nieuws is dat jij zelf de touwtjes in handen hebt. Door bewust en gezond te eten, kun je een enorme impact maken op je hartgezondheid. Kies voor voedingsmiddelen die rijk zijn aan onverzadigde vetzuren, vezels, plantensterolen en antioxidanten; deze krachtige stoffen ondersteunen niet alleen een gezond cholesterolgehalte, maar bieden ook talloze andere voordelen voor je algehele welzijn. Maak de slimme keuze voor je gezondheid en zie de positieve veranderingen in je leven!

Gezonde vetten en oliën

We weten nu dat niet alle vetten slecht zijn. Vooral de onverzadigde vetzuren hebben een positief effect op LDL cholesterol. Onverzadigde vetzuren vind je in o.a. in vette vis (omega-3!), noten, avocado's en plantaardige oliën zoals olijfolie. Zij helpen je niet alleen je slechte cholesterol te verlagen, maar verhogen ook het goede HDL cholesterol.